Akademia Przyrodnicza doświadczenie radości

Dzięcioł średni (Dendrocopos medius)

Dzięcioł średni (Dendrocopos medius) to jeden z 10 dzięciołów występujących w Polsce. Jest nieco mniejszy od dzięcioła dużego, ma krągłą głowę a jego brzuch ma wyraźnie ciemne kreskowanie. Obie płcie są podobnie ubarwione, przy czym barwy samca są intensywniejsze, a czapeczka zachodzi głębiej na tył głowy. Dzięcioł średni zamieszkuje lasy, parki i ogrody ze starymi drzewami liściastymi. Chętnie osiedla się w łęgach oraz w sąsiedztwie łąk, pastwisk i polan. Dziuple wykuwa w spróchniałych pniach, która może służyć mu przez kilka lat. Żywi się owadami i ich larwami, których nie wykuwa z drewna lecz skacząc po gałęziach zbiera pokarm wśród liści i zakamarków kory. Ponadto zjada sok drzewny. Porusza się podobnie jak inne ptaki (nie tylko w pozycji pionowej jak inne dzięcioły) i potrafi siadać w poprzek gałęzi a nawet na niej zawisnąć. Największym zagrożeniem dla dzięcioła średniego jest wycinanie dojrzałych drzewostanów liściastych oraz starych, zamierających lub martwych drzew. Obserwacja dzięcioła średniego na Roztoczu jest atrakcją dla zwiedzających ten region.

Więcej…

Wiosenny śpiew ptaków - zięba (Fringilla coelebs)

Wiosenny śpiew ptaków – zięba (Fringilla coelebs) 

Wiosna to czas największej aktywności głosowej wszystkich ptaków. Samce swoim śpiewem zaznaczają terytoria i bronią ich przed innymi samcami w okresie lęgowym. Ważną rolą  śpiewu jest przywabienie samicy. Samce śpiewające głośniej i ładniej są w pierwszej kolejności wybierane przez samicę. Liczy się jakość śpiewu lub wierne jego odtworzenie, a czasem wytrwałość. Ptaki swoim śpiewem zdradzają lokalizację potencjalnym drapieżnikom przez co narażają się na utratę życia, dlatego też śpiewanie po okresie lęgowym jest już ograniczone. Nie należy wabić ptaków ich głosami nagranymi z głośnika, szczególnie w okresie lęgowym, ponieważ to może spowodować atak drapieżnika lub utratę lęgów. Ptaki oprócz śpiewu wydają różne głosy, np.: ostrzeżenie przed zbliżającym się drapieżnikiem lub innym zagrożeniem. Poza okresem lęgowym ptaki wydają głosy kontaktowe, ma to szczególne znaczenie w trakcie migracji  i służy utrzymaniu stada lub odszukaniu innych migrujących osobników. 

Zięba to najczęściej występujący ptak śpiewający w Polsce. Jej repertuar jest stosunkowo bogaty. Zięba oprócz śpiewu wydaje głosy: ostrzegawcze, ucieczki czy wołania o deszcz (na filmie). Niektóre ptaki wydają bardzo wiele różnych rodzajów głosów (bogatka ponad 200). Inne naśladują głosy innych ptaków (sójka), a niektóre nawet mogą nauczyć się głosów wskazanych przez człowieka (papugi). Nauka rozpoznawania ptasich śpiewów i głosów jest podstawową wiedzą służącą obserwacji i rozpoznawaniu ptaków. 

Więcej…

Bażant (Phasianus colchicus) to ptak naszych pól i łąk

Bażant to ptak sprowadzony z Azji w XVI wieku, który zachwyca swoją egzotyczną urodą. Dotyczy to samca bażanta, który dzięki swojemu ogonowi mierzy 90 cm długości. Jego metalicznie lśniąca, turkusowozielonofioletowa głowa i szyja z okazałym zestawem „biżuterii”, wydatne płatki czerwonej brodawkowatej skóry wokół oczu, biała obroża na szyi, rdzawobrązowy tułów, połyskująca kasztanowa pierś pokryta czarnymi, a na skrzydłach również białymi cętkami przypomina przepiękną tkaninę, która lśni w słońcu. Samice bażanta - kury mają popielatobrązowy płaszcz pokryty ciemnymi cętkami przypominającymi kształtem podkowy. Ogon mają długi, ostro zakończony, dochodzący do 70 cm długości. Często kryją się w zaroślach wraz z młodymi, które mają podobne upierzenie do matki. Wiosną samce przechadzają się po polach i łąkach rozpoczynając zajmowanie terytoriów. Odzywają się charakterystycznym głosem oznajmiając wszystkim ustanowienie swojego terytorium. Każdy samiec walczy z rywalami o terytorium i swój własny harem, który może liczyć nawet kilkanaście kur, ale zwykle jest ich 3 lub 4. Lęgi bażantów, podobnie jak innych ptaków gniazdujących na ziemi są narażone na utratę z uwagi na: zbyt wczesne wykaszanie roślin na polach, długotrwałe deszcze, stosowanie środków chemicznych na polach oraz liczne drapieżniki. Obserwacje toków bażantów to wielka przyjemność dla każdego z nas.

Więcej…

Dzięcioł zielonosiwy (Picus canus)

Dzięcioł zielonosiwy jest bardzo podobny do dzięcioła zielonego. Ubarwienie głowy i karku u dzięcioła zielonosiwego jest szare z niewielką czerwoną plamką na czole i to tylko u samców. Dziecioł zielonosiwy wiosną odzywa się donośnym, opadającym w tempie gwizdem. Zamieszkuje prześwietlone lasy liściaste i mieszane graniczące z terenami otwartymi, zadrzewienia i szpalery drzew w dolinach rzecznych, stare duże parki, oraz buczyny.To nieliczny ptak lęgowy, który wykuwa dziuple w martwych lub usychających drzewach liściastych, zwykle na wysokości kilku metrów. Żywi się owadami i mrówkami, które zbiera na ziemi i z gałęzi drzew. Wiosną chętnie spija sok drzewny, natomiast latem zjada różne nasiona oraz jagody. Gatunek ten jest zagrożony z uwagi na nadmierną eksploatację starych drzewostanów i likwidację zadrzewień w dolinach rzecznych. Marzec jest okresem godowym dla  dzięciołów i właśnie teraz jest najlepsza okazja do obserwacji tych wyjątkowych ptaków na Roztoczu.

Więcej…